Themawijzer: De eiwitshift

1. Take-aways uit het Online lab over de Eiwitshift van 26/11/2025

Pik de take-aways van het Online lab mee of (her)bekijk de opname en de slides.

2. Wat is de eiwitshift?

Willen we in de toekomst kunnen genieten van lekker, divers, veilig en kwalitatieve voeding, is het essentieel om te streven naar een duurzaam en toekomstbestendig voedselsysteem. Eén van de aandachtspunten in dat systeem is de verhouding tussen dieren en planten op ons bord.

Een voedingspatroon met meer plantaardige eiwitten, een belangrijke bouwstof voor ons lichaam, is beter voor onze gezondheid en heeft een lagere milieu-impact. Het is één van de belangrijkste acties om ons consumptiepatroon binnen de draagkracht van de aarde te brengen.

De Green Deal 'Eiwitshift op ons bord 2.0' streeft ernaar om:

de verhouding tussen dierlijke en plantaardige eiwitten in de Vlaamse consumptie te verbeteren richting een verhouding van 40/60 dierlijke/plantaardige eiwitten tegen 2030.
een vermindering van de totale inname van eiwitten te bekomen.

Het belang van de eiwitshift als consumptiedoelstelling, wordt ondersteund vanuit het Vlaams Instituut Gezond Leven en is opgenomen in de Vlaamse voedselstrategie en de Vlaamse eiwitstrategie.

3. Hoe ga je aan de slag? Zet in op één van deze pistes

De eiwitshift kan je doorvertalen op verschillend pistes binnen je beleid. Hieronder kan je per piste tips en practices terugvinden:

3.1 Communicatie & burgeractivatie – Hoe neem je inwoners mee in de eiwitshift?

‍

De 40/60-doelstelling biedt een duidelijke richting voor de partners van de Green Deal en voor beleidsmakers. Maar voor de gemiddelde Vlaming is die doelstelling nogal abstract. De term eiwitshift klinkt ingewikkeld, moeilijk te vatten en weinig inspirerend. Bovendien is 40/60 een verhouding op nutriëntenniveau, en dat helpt burgers niet meteen om dit in hun dagelijkse leven toe te passen.

Daarom ontwikkelden we een nieuw, toegankelijk narratief: halfhalf.
De hoofdboodschap is eenvoudig: kies de helft van de week voor een plantaardige maaltijd.
Dat komt overeen met de 40/60-verhouding, maar is veel concreter en makkelijker om in gedrag om te zetten.

Het volledige narratief bestaat uit zes korte stappen die samen opbouwen naar de centrale boodschap en de gewenste gedragsverandering. Je vindt de one-pager met het volledige halfhalf-verhaal en communicatietips hier.

Meer achtergrondinformatie vind je op: Stap voor stap naar meer plantaardige voeding met halfhalf (Gezond Leven).

Burgers, consumenten, scholen, bedrijven en anderen vinden inspiratie, tips, recepten en e-gidsen op www.halfhalf.be. Extra informatie over hoe halfhalf past binnen een gezond eetpatroon, eiwitbehoefte, bewerkte vleesvervangers, enz. staat op deze informatiepagina met FAQ’s.

In het kader van de Green Deal werden al heel wat materialen en tools ontwikkeld om burgers, horeca, zorgprofessionals en anderen te ondersteunen in de overgang naar halfhalf. Een overzicht van alle communicatiematerialen vind je hier.

2.2 Duurzame aankopen & catering - Hoe kan je de eiwitshift verankeren in overheidsopdrachten en gemeentelijke catering?

De MVOO-criteriatool biedt inspiratie voor gunningscriteria voor duurzame catering, waaronder aandacht voor de eiwitshift, bij de opmaak van overheidsopdrachten. Raadpleeg de tool hier.

2.3 Samenwerking met landbouw & lokale producenten - Hoe kunnen publieke gronden, boeren en korte ketens mee in de eiwitshift?

Samenwerken in de korte keten kan op veel manieren en onder veel vormen. De diversiteit is bijzonder groot. Voel je zelf de nood om te gaan samenwerken met collega’s of met ondernemers of wil je je huidige samenwerking opschalen of verbeteren dan is het een goed idee om je te laten inspireren door voorbeelden uit de buurt maar ook van wat verder af of zelfs uit het buitenland. Raadpleeg dan zeker eens de inspiratiebundel over samenwerking in de korte keten (Steunpunt Korte Keten).

4. Waar vind je financiering en ondersteuning

Neem deel aan allerhande activiteiten die inzetten op de eiwitshift, van netwerkevents tot webinars (Departement Omgeving Vlaanderen)

De Green Deal Eiwitshift op ons bord 2.0 staat open voor nieuwe partnerschappen. Benieuwd naar wat de Green Deal voor jouw stad/gemeente zou kunnen betekenen? Neem contact op met enya.wynants@vlaanderen.be.

5. Inspirerende praktijkcases

Benieuwd hoe andere lokale overheden al aan de slag gingen met de eiwitshift? Put inspiratie uit interviews met verschillende lokale besturen die partner zijn van de Green Deal Eiwitshift op ons bord:

Interview met Stad Leuven: link
Interview met Stad Hasselt: link
Interview met Stad Oostende: link
Interview met Stad Brugge: link
Interview met Stad Antwerpen: link
Podcast “De Eiwitshifters” aflevering 4 ‘meer plantaardig op school, da’s slim!’ met Stad Gent en Rikolto: link

Andere inspirerende praktijkcases:

Bekijk voorbeelden en campagnes uit het terrein van ProVeg via deze slides.

Oosterzele krijg de Nobelprei(s): deze campagne zet persoon of organisatie in de kijker die zich inzet voor een plantaardige samenleving. (Proveg)

Stad Gent integreerde de halfhalf-richtlijn in hun schoolmaaltijden.

Foodatelier Cesar is meer dan een cateraar: ze leggen linken tussen lokale voedselteelt, het bereiden van voeding en de consumptie ervan.

Eerste Belgische edamamebonen in de winkelrekken: een primeur voor de Belgische landbouw.

‍

6. Relevante bronnen van partnerorganisaties:

Wat is een eiwitshift? (Departement Omgeving Vlaanderen)

Meer plantaardig met halfhalf incl. Infographics (Gezond Leven)

Informatie over de Green Deal Eiwitshift (Departement Omgeving Vlaanderen)

Roadmap eiwittransitie met 7 concepten (Flanders Food)

Studie 2024: Contribution of ultra-processed food and animal-plant protein intake ratio tot he environmental impact of Belgian diets (Sciensano)

‍